• Breaking News

    Sunday, April 20, 2025

    Bulanda di Tano Deli, Ragat dohot Pangaleaion

    Sejarah ni panjajahan di Indonesia gok dohot angka barita pangagoan dohot hahurangan ni uhum. Sada tokoh na jotjot didok di sejarah ni porlak sigaret di Sumatera ima Jacobus Nienhuys. Ibana do na binoto gabe sijadihon parusahaan sigaret di Deli, na laho gabe sada barang dagangan na utama ni Hindia Belanda. Alai, di balik ni hagabeon ni parusahaan on, adong do bogas na birong na marhubungan tu pangalaho na gomos tu angka parkarejo dohot pamerengon na marlaok ras na diihuthon si Nienhuys.

    Di pigi-pigi surat dohot laporan sejarah, Nienhuys digombarhon songon sada halak na manganggap remeh angka marga di Hindia Belanda. Nunga hea ibana manurat, “Halak Cina ima panipu na malo jala halak Jawa ima na losok,” suang songon i “Halak Batak ima bangso na terbelakang.”

    Pandohan on patuduhon pangalaho ras na somal di tongatonga ni halak Belanda di tingki i, na manganggap halak pribumi gabe punguan na ummetmet jala holan tama gabe tenaga karejo tu kepentingan ekonomi nasida.

    Pangalaho ras ni Nienhuys ndada holan tarida di hata, alai tong do di pambahenanna. Laporan di surat kabar Sumatra Post edisi 30 Mei 1913 mandokhon ia di taon 1867-1868, Nienhuys didakwa nunga mangampu pitu halak kuli Cina sahat tu na mate. Nang pe dakwaan on ndang hea tarbukti secara resmi, alai kasus on tong do ndang boi disanggah, na patuduhon adong do kemungkinan na balga ia pambahenan na jahat i tutu do masa.

    Pangalaho ras na dipatuduhon si Nienhuys ndada hal na asing di tingki penjajahan. Godang do saudagar dohot pejabat kolonial Belanda na manganggap halak pribumi gabe punguan na so margogo jala holan tama gabe tenaga karejo na kasar. Turiturian on dipangke laho mamintori pangagoan na binahen nasida, huhut pahothon panggomgomion kolonial tu Nusantara.

    Sadari on, bogas ni Nienhuys dohot sejarah na birong ni parusahaan porlak di Deli tong do gabe bagian ni ingatan ni masyarakat Sumatera Utara. Nang pe porlak sigaret nunga mangalami godang ni hamubaon, alai barita taringot tu pangagoan ni tenaga karejo dohot hahurangan ni uhum di tingki na robi tong do gabe bahan renungan na ringkot tu sundut on.

    Sejarah kolonial di Indonesia tutu do marisi angka na maralo. Di sada sisi, adong do hamajuon ekonomi na mamboan laba na balga tu Belanda dohot angka saudagar kolonial. Alai, di sisi na asing, hamajuon i jotjot do dipajongjong di atas ni hasusaan ni jutaan halak karejo na pinaksa mangula di bagasan kondisi na so manusiawi.

    Dakwaan tu si Nienhuys taringot tu paniksaon dohot pamunuon tu angka kuli Cina gabe sada contoh songon dia huaso kolonial jotjot dipangke laho manindas halak pribumi dohot halak na ro sian luat na asing na so marparlindungan ni uhum. Kasus on tong do patuduhon songon dia ma maolna di angka parkarejo di tingki kolonial laho mandapot uhum na sintong.

    Pamburhaton ni Nienhuys sian Sultan Deli ra ndang cukup laho manguba sistem naung marurat, alai paling otik patuduhon adong do tongtong paraloan tu hahurangan ni uhum, nang pe di bagasan skala na metmet. Langka on gabe bukti adong do angka raja luat na paduli dope tu nasib ni rakyatna, nang pe hagogoon kolonial torus mangusahahon laho mangarajai luat i.

    Di bagasan konteks sejarah na lobi bidang, barita ni Nienhuys tong do paingothon hita taringot tu ringkot ni mangantusi masa lalu asa unang taulahi angka hasalaan na sarupa. Pangagoan ni tenaga karejo, ras, dohot hahurangan ni uhum ima angka sungkun-sungkun na tong dope marlakku sahat tu sadari on, nang di Indonesia nang di ragam ni luat di portibi on.

    Sejarah na birong ni kolonialisme di Indonesia, tarmasuk na masa di Deli, gabe paingot ia hamajuon ekonomi ndang jadi dapotan marhitehite mangorbanhon hak asasi manusia. Barita ni Nienhuys dohot pamburhatonna sian Deli ima bagian ni sejarah na ingkon torus diingot asa gabe parsiajaran tu ari marsogot.

    Sadari on, godang do angka usaha na binahen laho mangaramoti ugasan sejarah di Deli, tarmasuk ma di bagasan bentuk museum dohot panalitian akademik. Alai, ringkot do tong di hita unang holan mangenet hagabeon ni parusahaan sigaret, alai tong do mangangkui hasusaan na dialami angka parkarejo na gabe tulang punggung ni parusahaan i.

    Marhitehite mangantusi sejarah secara lobi kritis, boi ma hita marsiajar songon dia pajongjong sistem ekonomi na lobi adil dohot manusiawi di ari marsogot. Barita ni Nienhuys dohot pangagoan di Deli ima bagian ni sejarah na ingkon torus dipaboa, ndada holan laho mangenet masa lalu, alai tong do laho mamastikan ia hahurangan ni uhum songon on ndang masa be di ari marsogot.

    No comments:

    Post a Comment

    loading...


    Aneka

    Tentang Kami

    Www.TobaPos.Com berusaha menyajikan informasi yang akurat dan cepat.

    Pembaca dapat mengirim rilis dan informasi ke redaksi.dekho@gmail.com

    Indeks Berita